Κατηγορία: Χωρίς κατηγορία

Η ορμονική «έκρηξη» που συντελείται στον οργανισμό της εγκύου «παρασέρνει» και τις ορμόνες του θυρεοειδούς. Γι’ αυτό, ακόμη και αν δεν είχατε ποτέ πρόβλημα με το θυρεοειδή σας, υπάρχει μια μικρή πιθανότητα να το παρουσιάσετε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας.

Μην εκπλαγείτε, αν δείτε τις τιμές των ορμονών του θυρεοειδούς σας να παρουσιάζουν απρόσμενες αυξήσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Oι ειδικοί εξηγούν ότι η ορμονική «έκρηξη» που συνοδεύει την εγκυμοσύνη επηρεάζει, μεταξύ άλλων, και την έκκριση αυτών των ορμονών που ο ρόλος τους είναι να ρυθμίζουν το μεταβολισμό.

Συγκεκριμένα, αυξάνονται οι τιμές της λεγόμενης ολικής Τ3 και Τ4, ενώ οι τιμές της ελεύθερης Τ3 και Τ4, καθώς και της ορμόνης TSH παραμένουν σταθερές. Oι αλλαγές αυτές θεωρούνται φυσιολογικές και αναμενόμενες.

Υπάρχουν, όμως, και ορισμένες μεταβολές στη λειτουργία του θυρεοειδούς που υποκρύπτουν κάποιο πρόβλημα και μπορεί να παρουσιαστούν για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Σε αυτή την περίπτωση, αλλά και όταν το πρόβλημα προϋπάρχει της εγκυμοσύνης, πρέπει να λάβετε την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και να παρακολουθείτε συστηματικά το θυρεοειδή σας.

Οι απαραίτητες εξετάσεις

Αν και δεν υπάρχουν «επίσημες» οδηγίες για το πότε πρέπει να γίνεται ο έλεγχος ρουτίνας του θυρεοειδούς στις εγκύους, επειδή οι παθήσεις του είναι συχνές στη χώρα μας (και γενικά στις μεσογειακές χώρες), καλό είναι ο αιματολογικός έλεγχος των θυρεοειδικών ορμονών να γίνεται στην αρχή της εγκυμοσύνης.

O λόγος είναι απλός: O ορμονολογικός έλεγχος είναι ο μοναδικός τρόπος για να αποκαλυφθεί μια πάθηση του θυρεοειδούς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όταν η γυναίκα δεν είχε ποτέ προηγουμένως αντίστοιχο πρόβλημα! Τα πιθανά συμπτώματα (π.χ. η κόπωση και η αύξηση του βάρους, που συνοδεύουν τον υποθυρεοειδισμό, ή η ευερεθιστότητα και η ταχυκαρδία, που οφείλονται στον υπερθυρεοειδισμό) «καλύπτονται» από τα συμπτώματα της εγκυμοσύνης, οπότε οι εξετάσεις είναι ο μόνος τρόπος για να φανεί αν τελικά αυτά οφείλονται σε θυρεοειδική δυσλειτουργία ή αποκλειστικά στην εγκυμοσύνη.

Είναι σημαντικό, λοιπόν, να εξεταστείτε στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, επειδή κατά τη διάρκεια των πρώτων 10-12 εβδομάδων -φάση κατά την οποία διαμορφώνονται τα ζωτικά όργανά του- το έμβρυο εξαρτάται αποκλειστικά από τη μητέρα του για την παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών, που συμβάλλουν στη νευρολογική του ανάπτυξη. Εάν οι εξετάσεις σας είναι φυσιολογικές και δεν έχετε προϋπάρχουσα θυρεοειδοπάθεια, τότε δεν χρειάζεται να τις επαναλάβετε. Εάν, όμως, φανεί κάποιο πρόβλημα στη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη λήψη των κατάλληλων φαρμάκων, τα οποία θα σας συστήσει ο ενδοκρινολόγος σας.

Όταν ο θυρεοειδής υπολειτουργεί

O υποθυρεοειδισμός είναι η συχνότερη διαταραχή του θυρεοειδούς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Oι έγκυοι με υποθυρεοειδική νόσο ανέρχονται στο 3%. Σε αυτές, περιλαμβάνονται τόσο οι γυναίκες που διαπίστωσαν για πρώτη φορά τη νόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όσο και εκείνες με προϋπάρχοντα υποθυρεοειδισμό.

Σε όποια κατηγορία κι αν ανήκετε, είναι σημαντικό να προβείτε σε αιματολογικό έλεγχο των θυρεοειδικών ορμονών στην αρχή της εγκυμοσύνης και να τον επαναλαμβάνετε συστηματικά, π.χ. κάθε 6 εβδομάδες ή συχνότερα, σύμφωνα με τις οδηγίες του ενδοκρινολόγου σας.

Oι ενδοκρινολόγοι προειδοποιούν ότι ο βαρύς υποθυρεοειδισμός, αν δεν αντιμετωπιστεί φαρμακευτικά, μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις (υπέρταση της εγκύου, αποκόλληση του πλακούντα, πρόωρο τοκετό, νεογνό λιποβαρές ή με νοητική στέρηση).

Για την αντιμετώπιση του υποθυρεοειδισμού χορηγείται θυροξίνη. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, απαιτείται σταδιακή αύξηση της δόσης της θυροξίνης κατά 25-50%, σε σύγκριση με τη δόση που προσλαμβάνει μια γυναίκα που δεν είναι έγκυος. Η λήψη θυροξίνης θεωρείται όχι μόνο ασφαλής, αλλά και αναγκαία για εσάς και το μωρό σας, επειδή εξασφαλίζει την επάρκεια των θυρεοειδικών ορμονών.

Μετά τον τοκετό, το πιθανότερο είναι να επανέλθετε στα προ εγκυμοσύνης επίπεδα, όσον αφορά τις τιμές των θυρεοειδικών ορμονών και την πιθανή δόση της θυροξίνης που λαμβάνετε, κάτι που θα διαπιστωθεί με νέο εργαστηριακό έλεγχο και κλινική εξέταση από τον ενδοκρινολόγο σας.

Όταν ο θυρεοειδής υπερλειτουργεί

O υπερθυρεοειδισμός κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παρουσιάζεται περίπου σε 1 στις 1.000 εγκύους. Στο 80-85% των περιπτώσεων, αφορά τη νόσο Graves (αυτοάνοση μορφή υπερθυρεοειδισμού, όπου ο ίδιος ο οργανισμός παράγει αντισώματα εναντίον του θυρεοειδούς αδένα του). O υπερθυρεοειδισμός μπορεί, επίσης, να προϋπάρχει της εγκυμοσύνης. Και στις δύο περιπτώσεις, ο τρόπος αντιμετώπισης συνίσταται στη λήψη φαρμάκων.

Τα αντιθυρεοειδικά φάρμακα είναι η προπυλθειουρακίλη και η μεθιμαζόλη. Η πρώτη θεωρείται πιο ασφαλής σε σύγκριση με τη δεύτερη, η λήψη της οποίας έχει συνδεθεί περισσότερο με επιπλοκές στο έμβρυο (συγγενείς ανωμαλίες). Γι’ αυτό και ο ενδοκρινολόγος σας θα σας χορηγήσει την προπυλθειουρακίλη στη μικρότερη δυνατή δόση που θεωρείται αποτελεσματική για την ομαλή λειτουργία του αδένα σας. Για την κατάλληλη ρύθμιση της δόσης, οφείλετε να επαναλαμβάνετε τις εξετάσεις του θυρεοειδούς κάθε 2-4 εβδομάδες.

Oι γιατροί τονίζουν ότι πρέπει να χορηγείται έγκαιρα αντιθυρεοειδική αγωγή για το καλό τόσο της μητέρας όσο και του μωρού, γιατί ο υπερθυρεοειδισμός έχει συσχετιστεί με:• αποβολές (ιδίως στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης) • προεκλαμψία (οίδημα και αύξηση της αρτηριακής πίεσης της εγκύου κατά το τελευταίο τρίμηνο) • πρόωρο τοκετό • γέννηση θνησιγενών βρεφών. Επιπλέον, όταν δεν αντιμετωπίζεται ο υπερθυρεοειδισμός της εγκύου, τότε ενδέχεται να γίνει και το μωρό υπερθυρεοειδικό. Αυτό συμβαίνει επειδή τα αντισώματα που στρέφονται κατά του θυρεοειδούς της μητέρας μπορεί να περάσουν, μέσω του πλακούντα, στο έμβρυο. Επομένως, από τη στιγμή που έχετε υπερθυρεοειδισμό, απαιτείται και η παρακολούθηση του θυρεοειδούς του εμβρύου (με υπερηχογραφήματα). Εάν διαπιστωθεί ότι το μωρό είναι υπερθυρεοειδικό, τότε η αγωγή που λαμβάνετε εσείς ωφελεί και εκείνο, ενώ μετά τον τοκετό το παιδί σας θα πρέπει να αρχίσει αντιθυρεοειδική θεραπεία.

Οι γυναίκες της «γκρίζας ζώνης»

Υπάρχει μία κατηγορία γυναικών που οι ενδοκρινολόγοι τοποθετούν σε μια «γκρίζα ζώνη», όσον αφορά τη λειτουργία του θυρεοειδούς τους. Πρόκειται για τις γυναίκες που γνωρίζουν ήδη ότι έχουν αυξημένα αντισώματα κατά του θυρεοειδούς τους ή το ανακαλύπτουν για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Oι γυναίκες αυτές έχουν μεν αυξημένα αντισώματα κατά του θυρεοειδούς, αλλά οι τιμές των θυρεοειδικών ορμονών τους είναι φυσιολογικές. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται «ευθυρεοειδισμός σε έδαφος αυτοάνοσης θυρεοειδοπάθειας». Τα αυξημένα αντισώματα αποτελούν «αποδεικτικό στοιχείο» ότι υπάρχει μια προδιάθεση για την εκδήλωση υποθυρεοειδισμού. Επιπλέον, σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, οι γυναίκες αυτές κινδυνεύουν περισσότερο να αποβάλουν ή να εκδηλώσουν θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό. Κατά κανόνα, σε αυτές τις περιπτώσεις, οι ενδοκρινολόγοι δεν χορηγούν θυροξίνη, επειδή δεν είναι ευρέως αποδεκτό ότι ωφελεί. Εάν, όμως, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης η γυναίκα γίνει υποθυρεοειδική, τότε λαμβάνει θυροξίνη.

Θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό

Εάν ανήκετε στις γυναίκες της «γκρίζας ζώνης», είναι πιθανό να μην παρουσιάσετε υποθυρεοειδισμό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά να εκδηλώσετε θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό. Η θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό αποτελεί σχετικά συχνή ενδοκρινική διαταραχή – παρουσιάζεται στο 10% των γυναικών, 2-3 μήνες μετά τη γέννα. Γι’ αυτό και οι γυναίκες με αυξημένα αντισώματα κατά του θυρεοειδούς πρέπει να εξετάζονται τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όσο και μετά. Η θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό, κατά κανόνα, δεν έχει έντονα συμπτώματα και για την αντιμετώπισή της χορηγείται θυροξίνη (όταν η γυναίκα είναι στη φάση του υποθυρεοειδισμού). Εάν η πάθηση είναι μη αναστρέψιμη, τότε η αγωγή λαμβάνεται διά βίου. Για να διαπιστωθεί, αν η κατάσταση είναι μόνιμη ή αναστρέψιμη, οι ενδοκρινολόγοι διακόπτουν για λίγες εβδομάδες τη λήψη της θυροξίνης. Εάν ο θυρεοειδής αρχίσει να λειτουργεί φυσιολογικά, αυτό σημαίνει ότι η γυναίκα δεν έχει ανάγκη θεραπείας. Εάν, όμως, ο αδένας αρχίζει να υπολειτουργεί, τότε η αγωγή με θυροξίνη συνεχίζεται διά βίου.

Τι συμβαίνει με τους όζους

Εάν έχετε όζους στο θυρεοειδή σας, αυτοί είναι πιθανό να αυξηθούν ελαφρώς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κάτι που θεωρείται αναμενόμενο. Oι ενδοκρινολόγοι εξηγούν ότι τυχόν προβλήματα των όζων, κατά κανόνα, αντιμετωπίζονται μετά τον τοκετό, ενώ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης η παρακολούθηση των όζων γίνεται με υπερηχογραφήματα, εφόσον κρίνεται απαραίτητο. Στο σπάνιο ενδεχόμενο να συστηθεί η χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (στην περίπτωση καρκίνου του αδένα), αυτό μπορεί να γίνει στο δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, πριν από την 24η εβδομάδα, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος της αποβολής.

Πηγή: www.vita.gr

Παρά το μικρό του μέγεθος, ο θυρεοειδής παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην υγεία, αφού ελέγχει πολλές βιολογικές διεργασίες, από τη διαθεσιμότητα ενέργειας και τη θερμοκρασία του σώματος μέχρι την όρεξη. Όταν δουλεύει σωστά αγνοούμε παντελώς την ύπαρξή του, όταν όμως δυσλειτουργεί προκαλεί κάθε είδους συμπτώματα και ενοχλήματα που κάνουν την καθημερινότητά μας πιο δύσκολη και δυσάρεστη.

Λίγα λόγια για τον θυρεοειδή

Ο θυρεοειδής είναι ο μεγαλύτερος ενδοκρινικός αδένας του ανθρώπινου σώματος και παράγει δύο πολύ σημαντικές ορμόνες, την Τ3 και την Τ4, οι οποίες ελέγχουν τον ρυθμό με τον οποίο αξιοποιεί ο οργανισμός μας την ενέργεια που παίρνουμε από τις τροφές αλλά και το πώς αντιδρούμε στο στρες.

Είναι αρκετές οι παθήσεις που επηρεάζουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς, οι κυριότερες από τις οποίες είναι ο υπερθυρεοειδισμός (δηλαδή η υπερβολική παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών) και ο υποθυρεοειδισμός (δηλαδή η χαμηλή παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών).

Παρακάτω θα δείτε εννέα συμπτώματα που εκδηλώνονται όταν ο θυρεοειδής αδένας δεν λειτουργεί σωστά.

• Το δέρμα γίνεται σκληρό ή πολύ λεπτό

Μία από τις λειτουργίες του θυρεοειδούς είναι ο έλεγχος του ρυθμού ανάπλασης του δέρματος. Στον υπερθυρεοειδισμό το δέρμα ανανεώνεται ταχύτερα, με αποτέλεσμα να είναι πιο λεπτό και λείο από το φυσιολογικό, ενώ στον υποθυρεοειδισμό ανανεώνονται πιο αργά τα δερματικά κύτταρα και το δέρμα γίνεται σκληρό και τραχύ. Άλλα δερματικά συμπτώματα που συνδέονται με τις δυσλειτουργίες του θυρεοειδούς είναι το ζεστό ή υγρό δέρμα, το αυξημένο κοκκίνισμα στο πρόσωπο και στα χέρια (υπερθυρεοειδισμός) ή το κρύο και χλωμό δέρμα, η αργή επούλωση των πληγών και η κιτρινωπή/πορτοκαλί απόχρωση του δέρματος λόγω αδυναμίας του θυρεοειδούς να μετατρέψει τα καροτένια των τροφών σε βιταμίνη Α (υποθυρεοειδισμός).

• Αλλάζει το σωματικό βάρος

Αν και ο υποθυρεοειδισμός προκαλεί αύξηση του σωματικού βάρους, αυτή συνήθως δεν είναι μεγάλη. Αντίθετα, ο υπερθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται από την αξιοσημείωτη μείωση του βάρους. Βέβαια αυτό δεν συμβαίνει πάντα, αφού ο θυρεοειδής επηρεάζει κατά βάση την όρεξη. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τα άτομα με υπερθυρεοειδισμό έχουν αυξημένη όρεξη, επομένως είναι πολύ πιθανό να τρώνε περισσότερο, ενώ τα άτομα με υποθυρεοειδισμό έχουν μειωμένη όρεξη και τρώνε λιγότερο, επομένως είναι πιθανό να αποφύγουν την αύξηση του βάρους τους.

• Αλλάζει η αντίληψη της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος

Όπως έχει γίνει ήδη κατανοητό, στον υπερθυρεοειδισμό επιταχύνονται όλες οι μεταβολικές διεργασίες που συμβαίνουν στο σώμα, ενώ στον υποθυρεοειδισμό επιβραδύνονται. Έτσι, στον υπερθυρεοειδισμό είναι αυξημένες οι καύσεις και κατ’ επέκταση η παραγωγή θερμότητας, επομένως εκδηλώνεται συχνά έντονη εφίδρωση και ταχυπαλμία ακόμη κι όταν οι θερμοκρασίες δεν είναι πολύ υψηλές. Από την άλλη, ο υποθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται από ένα μόνιμο αίσθημα κρύου.

• Επικρατεί συναισθηματική σύγχυση

Ο υπερθυρεοειδισμός είναι στενά συνυφασμένος με το αίσθημα του άγχους, την ευερεθιστότητα ή ακόμη και την ψύχωση, ενώ ο υποθυρεοειδισμός συνδέεται περισσότερο με τη θλίψη και την κοινωνική απόσυρση. Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί επίσης να οδηγήσει σε προβλήματα με τη μνήμη και τη συγκέντρωση.

• Επηρεάζονται τα επίπεδα ενέργειας

Όταν ο οργανισμός καίει θερμίδες με αυξημένο ρυθμό, όπως συμβαίνει στον υπερθυρεοειδισμό, αυτό σημαίνει ότι ανεβαίνει η διαθεσιμότητα ενέργειας και παρατηρείται ένα αίσθημα υπερβολικής ενεργητικότητας. Αντίθετα, η μειωμένη διαθεσιμότητα ενέργειας που χαρακτηρίζει τον υποθυρεοειδισμό συνεπάγεται ένα γενικότερο αίσθημα νωθρότητας και μόνιμης κόπωσης. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι και ο υπερθυρεοειδισμός οδηγεί τελικά σε εξάντληση, αφού η υπερδιέγερση καταλήγει να κουράζει τον οργανισμό. Αυτές οι επιδράσεις του θυρεοειδούς στα επίπεδα ενέργειας μεταφράζονται και σε προβλήματα στην κρεβατοκάμαρα, όπως οι δυσκολίες στον ύπνο και η μειωμένη ερωτική επιθυμία.

• Αποσυντονίζεται το γαστρεντερικό σύστημα

Η επιτάχυνση και η επιβράδυνση των μεταβολικών διεργασιών που παρατηρούνται στον υπερθυρεοειδισμό και τον υποθυρεοειδισμό αντίστοιχα οδηγεί σε επεισόδια διάρροιας και δυσκοιλιότητας.

• Απορρυθμίζεται ο κύκλος της περιόδου

Τόσο ο υπερθυρεοειδισμός όσο και ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να οδηγήσουν σε αλλαγές στη διάρκεια του κύκλου και σε μεγαλύτερη ή μικρότερη αιμορραγία κατά τις ημέρες της περιόδου. Μάλιστα, μία από τις πρώτες ερωτήσεις που κάνει συχνά ο γιατρός στις γυναίκες που ανησυχούν για τον θυρεοειδή τους είναι αν τον τελευταίο καιρό αντιμετωπίζουν προβλήματα με την περίοδό τους.

• Πέφτουν τα μαλλιά

Ο υπερθυρεοειδισμός και ο υποθυρεοειδισμός οδηγούν στην τριχόπτωση μέσω διαφορετικών μηχανισμών. Στον υπερθυρεοειδισμό παρατηρείται γενικευμένη αποδυνάμωση των μαλλιών αλλά και μείωση της τριχοφυΐας στο σώμα, ενώ στον υποθυρεοειδισμό είναι πιο σύνηθες να παρατηρείται αραίωση των φρυδιών.

• Πρήζονται τα μάτια

Είναι πολύ χαρακτηριστικό στα άτομα με νόσο του Graves, μια μορφή υπερθυρεοειδισμού, τα μάτια να είναι πρησμένα και να μοιάζουν σαν να πετάγονται μέσα από τις κόγχες. Το σύμπτωμα αυτό οφείλεται στη συσσώρευση επιπλέον ιστού πίσω από τα μάτια.

Πηγή: www.onmed.gr