Αργυρώ Ι. Δάρα

Menu
Facebook Instagram
Menu
Facebook Instagram
Menu
Facebook Instagram
Home Θυρεοειδής

Κατηγορία: Θυρεοειδής

26Ιούλ

Ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι μια σχετικά σπάνια κακοήθεια, αλλά η συχνότητά του αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Η συγκεκριμένη μορφή καρκίνου αποτελεί μια από τις πιο συχνές ενδοκρινικές κακοήθειες και προκύπτει ως συνέπεια του ανεξέλεγκτου πολλαπλασιασμού των κυττάρων του θυρεοειδούς αδένα, ενός μικρού οργάνου σε σχήμα πεταλούδας που βρίσκεται στο πρόσθιο μέρος του λαιμού. Αν και η πλειονότητα των όζων του θυρεοειδούς είναι καλοήθεις, είναι απαραίτητη η έγκαιρη αξιολόγηση για τον εντοπισμό πιθανών περιπτώσεων καρκίνου του θυρεοειδούς. Ως γνωστόν, η έγκαιρη ανίχνευση και η κατάλληλη διαχείριση είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων των ασθενών.

Καρκίνος του θυρεοειδούς: Συμπτώματα

Η πιο κοινή ένδειξη καρκίνου του θυρεοειδούς είναι ένα ψηλαφητό οζίδιο του θυρεοειδούς. Ωστόσο, η πλειοψηφία των όζων του θυρεοειδούς είναι καλοήθεις και δεν προκαλούν συμπτώματα. Επομένως, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη πρόσθετα κλινικά χαρακτηριστικά. O καρκίνος του θυρεοειδούς προκαλεί επίσης συχνά αλλαγές στη φωνή, συμπεριλαμβανομένης της αυξανόμενης βραχνάδας. Πρόσθετα συμπτώματα που εκδηλώνονται σε περίπτωση ύπαρξης της συγκεκριμένης μορφής κακοήθειας είναι η δυσκολία στην κατάποση (δυσκαταποσία), η διόγκωση των τραχηλικών λεμφαδένων και ο πόνος στο λαιμό. Σε περιπτώσεις όπου ο όγκος έχει αναπτυχθεί σημαντικά ή έχει εξαπλωθεί σε κοντινούς ιστούς ενδέχεται να εκδηλωθεί οίδημα ή δυσφορία στο λαιμό αλλά και δυσκολία στην αναπνοή.

 Διάγνωση καρκίνου του θυρεοειδούς

Μια ενδελεχής φυσική εξέταση είναι συνήθως η πρώτη επιλογή για την αξιολόγηση ασθενών με πιθανό καρκίνο του θυρεοειδούς. Η εξέταση του λαιμού για την παρουσία όζων ή λεμφαδενοπάθειας είναι ζωτικής σημασίας. Παράλληλα, βοηθά και ο αιματολογικός έλεγχος ορμονών, όπως η Tg (Θυρεοσφαιρίνη) και CΤ (καλσιτονίνη), που θεωρούνται κατά περίπτωση ως δείκτες ορισμένων τύπων κακοήθειας του θυρεοειδούς αδένα. Επίσης είναι απαραίτητο να γίνεται και η αξιολόγηση της λειτουργίας του αδένα, μέσω μέτρησης της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH) και των αντισωμάτων anti-TPO και anti-TG.

Ο απεικονιστικός έλεγχος για τη διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς, περιλαμβάνει:

  • Το υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς από το οποίο λαμβάνονται πληροφορίες για την ύπαρξη όζων, τον αριθμό τους, το μέγεθός τους, την υφή τους (κυστικοί ή συμπαγείς όζοι) τα όριά τους (σαφή ή ασαφή). Όλα αυτά τα δεδομένα λαμβάνονται υπόψιν στη διάγνωση και καθοδηγούν τον περαιτέρω διαγνωστικό έλεγχο.
  • Το σπινθηρογράφημα του θυρεοειδούς, μας δίνει πληροφορίες για το αν οι όζοι είναι θερμοί (λειτουργικοί) ή ψυχροί (λιγότερο λειτουργικοί). Αυτή η πληροφορία είναι χρήσιμη για την πρόγνωση της κακοήθειας των όζων, καθώς περίπου το 10% των ψυχρών όζων θα είναι κακοήθεις.

Η βιοψία με λεπτή βελόνη (Fine Needle Aspiration – FNA) είναι το κύριο διαγνωστικό εργαλείο για την αξιολόγηση των όζων του θυρεοειδούς και την ανεύρεση τυχόν κακοήθειας. Περιλαμβάνει τη λήψη δείγματος ιστού για κυτταρολογική ανάλυση, επιτρέποντας τη διαφοροποίηση μεταξύ καλοήθων και κακοήθων όζων. Τέλος, απεικονιστικές εξετάσεις όπως η αξονική τομογραφία χρησιμοποιείται για την ανίχνευση της παρουσίας περιφερικών ή απομακρυσμένων μεταστάσεων.

Καρκίνος του θυρεοειδούς: Θεραπευτικές επιλογές

Η κύρια θεραπεία για τον καρκίνο του θυρεοειδούς είναι η χειρουργική επέμβαση με εκτομή τμήματος ή ολόκληρου του αδένα (μερική ή ολική θυροειδεκτομή). Η έκταση της επέμβασης εξαρτάται από τον τύπο, το μέγεθος και το στάδιο του καρκίνου. Μάλιστα, ενδέχεται να εφαρμοστούν πιο εκτεταμένες χειρουργικές διαδικασίες για την αφαίρεση των προσβεβλημένων λεμφαδένων ή των γύρω δομών.

Παράλληλα, σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της συγκεκριμένης μορφής καρκίνου είναι η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο. Αυτή εφαρμόζεται συνήθως μετά από χειρουργική επέμβαση για την εξάλειψη τυχόν υπολειπόμενου θυρεοειδικού ιστού ή μεταστατικής νόσου. Στοχεύει επιλεκτικά και καταστρέφει τα κύτταρα του θυρεοειδούς που έχουν την ικανότητα να απορροφούν ιώδιο. Μπορεί να εφαρμοστεί επίσης ακτινοθεραπεία σε επιλεγμένες περιπτώσεις για τη θεραπεία της μη εξαιρέσιμης ή υποτροπιάζουσας νόσου ή όταν η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο αντενδείκνυται. Μετά την ολική θυρεοειδεκτομή, η δια βίου θεραπεία υποκατάστασης θυρεοειδικών ορμονών είναι απαραίτητη για τη διατήρηση των επιπέδων θυρεοειδικών ορμονών στο σώμα.

Ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι σημαντικό να διαγιγνώστεται εγκαίρως ώστε να έχουμε το βέλτιστο θεραπευτικό αποτέλεσμα και την καλύτερη πρόγνωση. Η έγκαιρη ανίχνευση μέσω προσεκτικής αξιολόγησης των συμπτωμάτων, φυσικής εξέτασης και κατάλληλης χρήσης διαγνωστικών εργαλείων είναι ζωτικής σημασίας. Οι θεραπευτικές επιλογές, συμπεριλαμβανομένης της χειρουργικής επέμβασης, της θεραπείας με ραδιενεργό ιώδιο και της ακτινοθεραπείας θα πρέπει να εξατομικεύονται με βάση τον τύπο, το στάδιο και τα χαρακτηριστικά του ασθενούς. Η Ενδοκρινολόγος στη Γλυφάδα και την Ανάβυσσο Αργυρώ Δάρα έχει πολυετή εμπειρία στην διάγνωση και διαχείριση των καρκινωμάτων του θυρεοειδούς, ώστε να λάβει ο ασθενής ασφαλείς και αποτελεσματικές οδηγίες για τη νόσο του.

25Φεβ

Η ορμονική «έκρηξη» που συντελείται στον οργανισμό της εγκύου «παρασέρνει» και τις ορμόνες του θυρεοειδούς. Γι’ αυτό, ακόμη και αν δεν είχατε ποτέ πρόβλημα με το θυρεοειδή σας, υπάρχει μια μικρή πιθανότητα να το παρουσιάσετε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας.

Μην εκπλαγείτε, αν δείτε τις τιμές των ορμονών του θυρεοειδούς σας να παρουσιάζουν απρόσμενες αυξήσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Oι ειδικοί εξηγούν ότι η ορμονική «έκρηξη» που συνοδεύει την εγκυμοσύνη επηρεάζει, μεταξύ άλλων, και την έκκριση αυτών των ορμονών που ο ρόλος τους είναι να ρυθμίζουν το μεταβολισμό.

Συγκεκριμένα, αυξάνονται οι τιμές της λεγόμενης ολικής Τ3 και Τ4, ενώ οι τιμές της ελεύθερης Τ3 και Τ4, καθώς και της ορμόνης TSH παραμένουν σταθερές. Oι αλλαγές αυτές θεωρούνται φυσιολογικές και αναμενόμενες.

Υπάρχουν, όμως, και ορισμένες μεταβολές στη λειτουργία του θυρεοειδούς που υποκρύπτουν κάποιο πρόβλημα και μπορεί να παρουσιαστούν για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Σε αυτή την περίπτωση, αλλά και όταν το πρόβλημα προϋπάρχει της εγκυμοσύνης, πρέπει να λάβετε την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και να παρακολουθείτε συστηματικά το θυρεοειδή σας.

Οι απαραίτητες εξετάσεις

Αν και δεν υπάρχουν «επίσημες» οδηγίες για το πότε πρέπει να γίνεται ο έλεγχος ρουτίνας του θυρεοειδούς στις εγκύους, επειδή οι παθήσεις του είναι συχνές στη χώρα μας (και γενικά στις μεσογειακές χώρες), καλό είναι ο αιματολογικός έλεγχος των θυρεοειδικών ορμονών να γίνεται στην αρχή της εγκυμοσύνης.

O λόγος είναι απλός: O ορμονολογικός έλεγχος είναι ο μοναδικός τρόπος για να αποκαλυφθεί μια πάθηση του θυρεοειδούς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όταν η γυναίκα δεν είχε ποτέ προηγουμένως αντίστοιχο πρόβλημα! Τα πιθανά συμπτώματα (π.χ. η κόπωση και η αύξηση του βάρους, που συνοδεύουν τον υποθυρεοειδισμό, ή η ευερεθιστότητα και η ταχυκαρδία, που οφείλονται στον υπερθυρεοειδισμό) «καλύπτονται» από τα συμπτώματα της εγκυμοσύνης, οπότε οι εξετάσεις είναι ο μόνος τρόπος για να φανεί αν τελικά αυτά οφείλονται σε θυρεοειδική δυσλειτουργία ή αποκλειστικά στην εγκυμοσύνη.

Είναι σημαντικό, λοιπόν, να εξεταστείτε στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, επειδή κατά τη διάρκεια των πρώτων 10-12 εβδομάδων -φάση κατά την οποία διαμορφώνονται τα ζωτικά όργανά του- το έμβρυο εξαρτάται αποκλειστικά από τη μητέρα του για την παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών, που συμβάλλουν στη νευρολογική του ανάπτυξη. Εάν οι εξετάσεις σας είναι φυσιολογικές και δεν έχετε προϋπάρχουσα θυρεοειδοπάθεια, τότε δεν χρειάζεται να τις επαναλάβετε. Εάν, όμως, φανεί κάποιο πρόβλημα στη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη λήψη των κατάλληλων φαρμάκων, τα οποία θα σας συστήσει ο ενδοκρινολόγος σας.

Όταν ο θυρεοειδής υπολειτουργεί

O υποθυρεοειδισμός είναι η συχνότερη διαταραχή του θυρεοειδούς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Oι έγκυοι με υποθυρεοειδική νόσο ανέρχονται στο 3%. Σε αυτές, περιλαμβάνονται τόσο οι γυναίκες που διαπίστωσαν για πρώτη φορά τη νόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όσο και εκείνες με προϋπάρχοντα υποθυρεοειδισμό.

Σε όποια κατηγορία κι αν ανήκετε, είναι σημαντικό να προβείτε σε αιματολογικό έλεγχο των θυρεοειδικών ορμονών στην αρχή της εγκυμοσύνης και να τον επαναλαμβάνετε συστηματικά, π.χ. κάθε 6 εβδομάδες ή συχνότερα, σύμφωνα με τις οδηγίες του ενδοκρινολόγου σας.

Oι ενδοκρινολόγοι προειδοποιούν ότι ο βαρύς υποθυρεοειδισμός, αν δεν αντιμετωπιστεί φαρμακευτικά, μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις (υπέρταση της εγκύου, αποκόλληση του πλακούντα, πρόωρο τοκετό, νεογνό λιποβαρές ή με νοητική στέρηση).

Για την αντιμετώπιση του υποθυρεοειδισμού χορηγείται θυροξίνη. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, απαιτείται σταδιακή αύξηση της δόσης της θυροξίνης κατά 25-50%, σε σύγκριση με τη δόση που προσλαμβάνει μια γυναίκα που δεν είναι έγκυος. Η λήψη θυροξίνης θεωρείται όχι μόνο ασφαλής, αλλά και αναγκαία για εσάς και το μωρό σας, επειδή εξασφαλίζει την επάρκεια των θυρεοειδικών ορμονών.

Μετά τον τοκετό, το πιθανότερο είναι να επανέλθετε στα προ εγκυμοσύνης επίπεδα, όσον αφορά τις τιμές των θυρεοειδικών ορμονών και την πιθανή δόση της θυροξίνης που λαμβάνετε, κάτι που θα διαπιστωθεί με νέο εργαστηριακό έλεγχο και κλινική εξέταση από τον ενδοκρινολόγο σας.

Όταν ο θυρεοειδής υπερλειτουργεί

O υπερθυρεοειδισμός κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παρουσιάζεται περίπου σε 1 στις 1.000 εγκύους. Στο 80-85% των περιπτώσεων, αφορά τη νόσο Graves (αυτοάνοση μορφή υπερθυρεοειδισμού, όπου ο ίδιος ο οργανισμός παράγει αντισώματα εναντίον του θυρεοειδούς αδένα του). O υπερθυρεοειδισμός μπορεί, επίσης, να προϋπάρχει της εγκυμοσύνης. Και στις δύο περιπτώσεις, ο τρόπος αντιμετώπισης συνίσταται στη λήψη φαρμάκων.

Τα αντιθυρεοειδικά φάρμακα είναι η προπυλθειουρακίλη και η μεθιμαζόλη. Η πρώτη θεωρείται πιο ασφαλής σε σύγκριση με τη δεύτερη, η λήψη της οποίας έχει συνδεθεί περισσότερο με επιπλοκές στο έμβρυο (συγγενείς ανωμαλίες). Γι’ αυτό και ο ενδοκρινολόγος σας θα σας χορηγήσει την προπυλθειουρακίλη στη μικρότερη δυνατή δόση που θεωρείται αποτελεσματική για την ομαλή λειτουργία του αδένα σας. Για την κατάλληλη ρύθμιση της δόσης, οφείλετε να επαναλαμβάνετε τις εξετάσεις του θυρεοειδούς κάθε 2-4 εβδομάδες.

Oι γιατροί τονίζουν ότι πρέπει να χορηγείται έγκαιρα αντιθυρεοειδική αγωγή για το καλό τόσο της μητέρας όσο και του μωρού, γιατί ο υπερθυρεοειδισμός έχει συσχετιστεί με:• αποβολές (ιδίως στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης) • προεκλαμψία (οίδημα και αύξηση της αρτηριακής πίεσης της εγκύου κατά το τελευταίο τρίμηνο) • πρόωρο τοκετό • γέννηση θνησιγενών βρεφών. Επιπλέον, όταν δεν αντιμετωπίζεται ο υπερθυρεοειδισμός της εγκύου, τότε ενδέχεται να γίνει και το μωρό υπερθυρεοειδικό. Αυτό συμβαίνει επειδή τα αντισώματα που στρέφονται κατά του θυρεοειδούς της μητέρας μπορεί να περάσουν, μέσω του πλακούντα, στο έμβρυο. Επομένως, από τη στιγμή που έχετε υπερθυρεοειδισμό, απαιτείται και η παρακολούθηση του θυρεοειδούς του εμβρύου (με υπερηχογραφήματα). Εάν διαπιστωθεί ότι το μωρό είναι υπερθυρεοειδικό, τότε η αγωγή που λαμβάνετε εσείς ωφελεί και εκείνο, ενώ μετά τον τοκετό το παιδί σας θα πρέπει να αρχίσει αντιθυρεοειδική θεραπεία.

Οι γυναίκες της «γκρίζας ζώνης»

Υπάρχει μία κατηγορία γυναικών που οι ενδοκρινολόγοι τοποθετούν σε μια «γκρίζα ζώνη», όσον αφορά τη λειτουργία του θυρεοειδούς τους. Πρόκειται για τις γυναίκες που γνωρίζουν ήδη ότι έχουν αυξημένα αντισώματα κατά του θυρεοειδούς τους ή το ανακαλύπτουν για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Oι γυναίκες αυτές έχουν μεν αυξημένα αντισώματα κατά του θυρεοειδούς, αλλά οι τιμές των θυρεοειδικών ορμονών τους είναι φυσιολογικές. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται «ευθυρεοειδισμός σε έδαφος αυτοάνοσης θυρεοειδοπάθειας». Τα αυξημένα αντισώματα αποτελούν «αποδεικτικό στοιχείο» ότι υπάρχει μια προδιάθεση για την εκδήλωση υποθυρεοειδισμού. Επιπλέον, σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, οι γυναίκες αυτές κινδυνεύουν περισσότερο να αποβάλουν ή να εκδηλώσουν θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό. Κατά κανόνα, σε αυτές τις περιπτώσεις, οι ενδοκρινολόγοι δεν χορηγούν θυροξίνη, επειδή δεν είναι ευρέως αποδεκτό ότι ωφελεί. Εάν, όμως, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης η γυναίκα γίνει υποθυρεοειδική, τότε λαμβάνει θυροξίνη.

Θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό

Εάν ανήκετε στις γυναίκες της «γκρίζας ζώνης», είναι πιθανό να μην παρουσιάσετε υποθυρεοειδισμό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά να εκδηλώσετε θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό. Η θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό αποτελεί σχετικά συχνή ενδοκρινική διαταραχή – παρουσιάζεται στο 10% των γυναικών, 2-3 μήνες μετά τη γέννα. Γι’ αυτό και οι γυναίκες με αυξημένα αντισώματα κατά του θυρεοειδούς πρέπει να εξετάζονται τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όσο και μετά. Η θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό, κατά κανόνα, δεν έχει έντονα συμπτώματα και για την αντιμετώπισή της χορηγείται θυροξίνη (όταν η γυναίκα είναι στη φάση του υποθυρεοειδισμού). Εάν η πάθηση είναι μη αναστρέψιμη, τότε η αγωγή λαμβάνεται διά βίου. Για να διαπιστωθεί, αν η κατάσταση είναι μόνιμη ή αναστρέψιμη, οι ενδοκρινολόγοι διακόπτουν για λίγες εβδομάδες τη λήψη της θυροξίνης. Εάν ο θυρεοειδής αρχίσει να λειτουργεί φυσιολογικά, αυτό σημαίνει ότι η γυναίκα δεν έχει ανάγκη θεραπείας. Εάν, όμως, ο αδένας αρχίζει να υπολειτουργεί, τότε η αγωγή με θυροξίνη συνεχίζεται διά βίου.

Τι συμβαίνει με τους όζους

Εάν έχετε όζους στο θυρεοειδή σας, αυτοί είναι πιθανό να αυξηθούν ελαφρώς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κάτι που θεωρείται αναμενόμενο. Oι ενδοκρινολόγοι εξηγούν ότι τυχόν προβλήματα των όζων, κατά κανόνα, αντιμετωπίζονται μετά τον τοκετό, ενώ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης η παρακολούθηση των όζων γίνεται με υπερηχογραφήματα, εφόσον κρίνεται απαραίτητο. Στο σπάνιο ενδεχόμενο να συστηθεί η χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (στην περίπτωση καρκίνου του αδένα), αυτό μπορεί να γίνει στο δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, πριν από την 24η εβδομάδα, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος της αποβολής.

Πηγή: www.vita.gr

Ενδοκρινολόγος Γλυφάδα
25Φεβ

Η καλή λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα είναι απαραίτητη για τη γονιμότητα, την ικανότητα σύλληψης και τη διατήρηση της εγκυμοσύνης, και οι διαταραχές της μπορεί να ευθύνονται για πολλά περιστατικά ανεξήγητης υπογονιμότητας.

Τα υπάρχοντα στοιχεία υποδηλώνουν ότι ο έλεγχος του θυρεοειδούς είναι απαραίτητος στις γυναίκες, ειδικά όταν προσπαθούν ανεπιτυχώς επί μήνες να μείνουν έγκυοι, έχουν δύο ή περισσότερες αποβολές νωρίς στην εγκυμοσύνη, έχουν ακανόνιστο έμμηνο κύκλο ή/και έχουν οικογενειακό ιστορικό θυρεοειδοπαθειών ή αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1.

«Εδώ και δύο δεκαετίες έχουμε παρατηρήσει ότι υπάρχει ισχυρή συσχέτιση ανάμεσα στον υποθυρεοειδισμό και τον υπερθυρεοειδισμό με την υπογονιμότητα και τις ανεπιθύμητες εκβάσεις της εγκυμοσύνης όπως η αποβολή».

«Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο συνιστάται έλεγχος των ορμονών του αδένα, όταν υπάρχουν υπόνοιες ότι δυσλειτουργεί».

Ο θυρεοειδής αδένας βρίσκεται κοντά στο πρόσθιο τμήμα του λαιμού, λίγο κάτω από τις φωνητικές χορδές και πάνω από τις κλείδες. Ο οργανισμός βασίζεται στις ορμόνες που αυτός παράγει για να ρυθμίζει πολλές λειτουργίες του, μεταξύ των οποίων ο μεταβολισμός, τα επίπεδα ασβεστίου, η παραγωγή ενέργειας, η καύση του λίπους, η χρήση οξυγόνου, η ορμονική ισορροπία και η διατήρηση του σωματικού βάρους.

Ο θυρεοειδής αδένας παράγει τρεις ορμόνες: την θυροξίνη ή τετραϊωδοθυρονίνη (Τ4), την τριιωδοθυρονίνη (Τ3) και την την καλσιτονίνη. Οι δύο πρώτες ρυθμίζουν τον μεταβολισμό όλων των ιστών, ενώ η καλσιτονίνη ελαττώνει τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα.

Η σύνθεση και η έκκριση των θυρεοειδικών ορμονών ρυθμίζεται από την θυρεοειδοτρόπο ορμόνη (TSH) που παράγεται στην υπόφυση του εγκεφάλου και η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από την έκκριση της θυρεοεκλυτικής ορμόνης (TRH) που παράγεται στον υποθάλαμό του.

«Η ομαλή λειτουργία του θυρεοειδούς μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά από πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται η έκθεση σε τοξικούς παράγοντες του περιβάλλοντος (π.χ. ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, χημικά, φυτοφάρμακα, βαρέα μέταλλα όπως ο υδράργυρος κ.λπ.), η γενετική προδιάθεση, το έντονο στρες, διάφορες ανεπάρκειες σε θρεπτικά συστατικά, αυτοάνοσα νοσήματα, λοιμώξεις και άλλες ορμονικές δυσλειτουργίες (π.χ. υψηλά επίπεδα προλακτίνης στο αίμα)».

Επειδή οι θυρεοειδικές ορμόνες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του οργανισμού, οποιαδήποτε παρέκκλιση στη λειτουργία του θυρεοειδούς έχει σοβαρές συνέπειες στην αναπαραγωγική λειτουργία.

Στην περίπτωση του υπερθυρεοειδισμού, ο θυρεοειδής παράγει υπερβολικά πολλές ορμόνες, με συνέπεια ο οργανισμός να χρησιμοποιεί πολύ γρήγορα την ενέργειά του. Υπολογίζεται ότι περισσότερο από το 1% του πληθυσμού πάσχει από αυτόν, με τις γυναίκες ασθενείς να είναι δύο έως δέκα φορές περισσότερες από τους άνδρες. Αν και ο υπερθυρεοειδισμός είναι συχνότερος στις ηλικίες άνω των 60 ετών, μπορεί να εκδηλωθεί και σε αναπαραγωγική ηλικία.

Η πιο συχνή αιτία υπερθυρεοειδισμού είναι μία διαταραχή γνωστή ως νόσος Graves, η οποία προσβάλλει συνήθως γυναίκες ηλικίας 20-40 ετών. Η νόσος προκαλεί συμπτώματα όπως δυσκολίες στον ύπνο, τρέμουλο των χεριών, εύθραυστα μαλλιά και απώλεια βάρους, ενώ ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα στα προχωρημένα στάδια είναι ο εξόφθαλμος (τα μάτια προεξέχουν από τις οφθαλμικές κόγχες).

Η νόσος Graves μπορεί να προκαλέσει ακανόνιστη έμμηνο ρύση στις γυναίκες και μειωμένη παραγωγή σπερματοζωαρίων στον άνδρα, με τελικό επακόλουθο την υπογονιμότητα.

Τα καλά νέα είναι ότι με μια απλή εξέταση αίματος μπορούν να ελεγχθούν τα επίπεδα των ορμονών, να γίνει γρήγορη διάγνωση και να αρχίσει αμέσως η απαιτούμενη θεραπεία, που τυπικά περιλαμβάνει αντιθυρεοειδικά φάρμακα.

Στα ήπια περιστατικά, η αγωγή συνήθως επαναφέρει τα ορμονικά επίπεδα στο φυσιολογικό και έτσι διευκολύνεται η επίτευξη εγκυμοσύνης. Για τα πιο προχωρημένα περιστατικά μπορεί να χρειασθούν θεραπείες, όπως το ραδιενεργό ιώδιο ή οι εγχειρήσεις.

Υπερθυρεοειδισμός μπορεί επίσης να προκληθεί από όζους στον θυρεοειδή, καθώς και από την υπερβολική χορήγηση φαρμάκων για την θεραπεία του υποθυρεοειδισμού.

Ο υποθυρεοειδισμός προσβάλλει το περίπου 0,5% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας και χαρακτηρίζεται από μειωμένη παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών. Η συχνότερη αιτία του είναι η θυρεοειδίτιδα (είναι φλεγμονή στον θυρεοειδή), ο πιο συχνός τύπος της οποίας είναι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Στα πιθανά συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού συμπεριλαμβάνονται κόπωση, αύξηση του σωματικού βάρους, μειωμένη όρεξη, απώλεια ερωτικής επιθυμίας, εύθραυστα νύχια, τριχόπτωση κ.λπ.

Όταν ο υποθυρεοειδισμός εκδηλωθεί σε παιδική ή εφηβική ηλικία σχετίζεται με καθυστερήσεις στην ηλικία της σεξουαλικής ωρίμανσης, ενώ στην ενήλικη ζωή σχετίζεται με εμμηνορροϊκά προβλήματα και μερικές φορές απουσία ωορρηξίας, όπως έδειξε και πρόσφατη βρετανική μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Αναπαραγωγικής Ιατρικής του Μπρίστολ στο Νοσοκομείο Southmead της ομώνυμης αγγλικής πόλης.

Ο υποθυρεοειδισμός σχετίζεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο προβλημάτων στην εγκυμοσύνη, όπως η αποβολή, η προεκλαμψία (χαρακτηρίζεται από αυξημένη αρτηριακή πίεση της μητέρας), μειωμένη εμβρυϊκή ανάπτυξη, πρόωρο τοκετό και θνησιγένεια.

Ωστόσο «με την προσεκτική παρακολούθηση και τη λήψη των απαιτούμενων μέτρων, οι κίνδυνοι αυτοί μπορεί να περιοριστούν σημαντικά».

Επειδή τα προβλήματα του θυρεοειδούς είναι συχνά στις νεαρές και κατά τα άλλα υγιείς γυναίκες, συνιστάται ο προληπτικός έλεγχός του σε όλες τις γυναίκες με υπογονιμότητα ή επαναλαμβανόμενες αποβολές, καταλήγει.

Πηγή: diabeteslife.gr

Ενδοκρινολόγος Γλυφάδα
5Μάι

Παρά το μικρό του μέγεθος, ο θυρεοειδής παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην υγεία, αφού ελέγχει πολλές βιολογικές διεργασίες, από τη διαθεσιμότητα ενέργειας και τη θερμοκρασία του σώματος μέχρι την όρεξη. Όταν δουλεύει σωστά αγνοούμε παντελώς την ύπαρξή του, όταν όμως δυσλειτουργεί προκαλεί κάθε είδους συμπτώματα και ενοχλήματα που κάνουν την καθημερινότητά μας πιο δύσκολη και δυσάρεστη.

Λίγα λόγια για τον θυρεοειδή

Ο θυρεοειδής είναι ο μεγαλύτερος ενδοκρινικός αδένας του ανθρώπινου σώματος και παράγει δύο πολύ σημαντικές ορμόνες, την Τ3 και την Τ4, οι οποίες ελέγχουν τον ρυθμό με τον οποίο αξιοποιεί ο οργανισμός μας την ενέργεια που παίρνουμε από τις τροφές αλλά και το πώς αντιδρούμε στο στρες.

Είναι αρκετές οι παθήσεις που επηρεάζουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς, οι κυριότερες από τις οποίες είναι ο υπερθυρεοειδισμός (δηλαδή η υπερβολική παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών) και ο υποθυρεοειδισμός (δηλαδή η χαμηλή παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών).

Παρακάτω θα δείτε εννέα συμπτώματα που εκδηλώνονται όταν ο θυρεοειδής αδένας δεν λειτουργεί σωστά.

  • Το δέρμα γίνεται σκληρό ή πολύ λεπτό

Μία από τις λειτουργίες του θυρεοειδούς είναι ο έλεγχος του ρυθμού ανάπλασης του δέρματος. Στον υπερθυρεοειδισμό το δέρμα ανανεώνεται ταχύτερα, με αποτέλεσμα να είναι πιο λεπτό και λείο από το φυσιολογικό, ενώ στον υποθυρεοειδισμό ανανεώνονται πιο αργά τα δερματικά κύτταρα και το δέρμα γίνεται σκληρό και τραχύ. Άλλα δερματικά συμπτώματα που συνδέονται με τις δυσλειτουργίες του θυρεοειδούς είναι το ζεστό ή υγρό δέρμα, το αυξημένο κοκκίνισμα στο πρόσωπο και στα χέρια (υπερθυρεοειδισμός) ή το κρύο και χλωμό δέρμα, η αργή επούλωση των πληγών και η κιτρινωπή/πορτοκαλί απόχρωση του δέρματος λόγω αδυναμίας του θυρεοειδούς να μετατρέψει τα καροτένια των τροφών σε βιταμίνη Α (υποθυρεοειδισμός).

  • Αλλάζει το σωματικό βάρος

Αν και ο υποθυρεοειδισμός προκαλεί αύξηση του σωματικού βάρους, αυτή συνήθως δεν είναι μεγάλη. Αντίθετα, ο υπερθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται από την αξιοσημείωτη μείωση του βάρους. Βέβαια αυτό δεν συμβαίνει πάντα, αφού ο θυρεοειδής επηρεάζει κατά βάση την όρεξη. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τα άτομα με υπερθυρεοειδισμό έχουν αυξημένη όρεξη, επομένως είναι πολύ πιθανό να τρώνε περισσότερο, ενώ τα άτομα με υποθυρεοειδισμό έχουν μειωμένη όρεξη και τρώνε λιγότερο, επομένως είναι πιθανό να αποφύγουν την αύξηση του βάρους τους.

  • Αλλάζει η αντίληψη της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος

Όπως έχει γίνει ήδη κατανοητό, στον υπερθυρεοειδισμό επιταχύνονται όλες οι μεταβολικές διεργασίες που συμβαίνουν στο σώμα, ενώ στον υποθυρεοειδισμό επιβραδύνονται. Έτσι, στον υπερθυρεοειδισμό είναι αυξημένες οι καύσεις και κατ’ επέκταση η παραγωγή θερμότητας, επομένως εκδηλώνεται συχνά έντονη εφίδρωση και ταχυπαλμία ακόμη κι όταν οι θερμοκρασίες δεν είναι πολύ υψηλές. Από την άλλη, ο υποθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται από ένα μόνιμο αίσθημα κρύου.

  • Επικρατεί συναισθηματική σύγχυση

Ο υπερθυρεοειδισμός είναι στενά συνυφασμένος με το αίσθημα του άγχους, την ευερεθιστότητα ή ακόμη και την ψύχωση, ενώ ο υποθυρεοειδισμός συνδέεται περισσότερο με τη θλίψη και την κοινωνική απόσυρση. Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί επίσης να οδηγήσει σε προβλήματα με τη μνήμη και τη συγκέντρωση.

  • Επηρεάζονται τα επίπεδα ενέργειας

Όταν ο οργανισμός καίει θερμίδες με αυξημένο ρυθμό, όπως συμβαίνει στον υπερθυρεοειδισμό, αυτό σημαίνει ότι ανεβαίνει η διαθεσιμότητα ενέργειας και παρατηρείται ένα αίσθημα υπερβολικής ενεργητικότητας. Αντίθετα, η μειωμένη διαθεσιμότητα ενέργειας που χαρακτηρίζει τον υποθυρεοειδισμό συνεπάγεται ένα γενικότερο αίσθημα νωθρότητας και μόνιμης κόπωσης. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι και ο υπερθυρεοειδισμός οδηγεί τελικά σε εξάντληση, αφού η υπερδιέγερση καταλήγει να κουράζει τον οργανισμό. Αυτές οι επιδράσεις του θυρεοειδούς στα επίπεδα ενέργειας μεταφράζονται και σε προβλήματα στην κρεβατοκάμαρα, όπως οι δυσκολίες στον ύπνο και η μειωμένη ερωτική επιθυμία.

  • Αποσυντονίζεται το γαστρεντερικό σύστημα

Η επιτάχυνση και η επιβράδυνση των μεταβολικών διεργασιών που παρατηρούνται στον υπερθυρεοειδισμό και τον υποθυρεοειδισμό αντίστοιχα οδηγεί σε επεισόδια διάρροιας και δυσκοιλιότητας.

  • Απορρυθμίζεται ο κύκλος της περιόδου

Τόσο ο υπερθυρεοειδισμός όσο και ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να οδηγήσουν σε αλλαγές στη διάρκεια του κύκλου και σε μεγαλύτερη ή μικρότερη αιμορραγία κατά τις ημέρες της περιόδου. Μάλιστα, μία από τις πρώτες ερωτήσεις που κάνει συχνά ο γιατρός στις γυναίκες που ανησυχούν για τον θυρεοειδή τους είναι αν τον τελευταίο καιρό αντιμετωπίζουν προβλήματα με την περίοδό τους.

  • Πέφτουν τα μαλλιά

Ο υπερθυρεοειδισμός και ο υποθυρεοειδισμός οδηγούν στην τριχόπτωση μέσω διαφορετικών μηχανισμών. Στον υπερθυρεοειδισμό παρατηρείται γενικευμένη αποδυνάμωση των μαλλιών αλλά και μείωση της τριχοφυΐας στο σώμα, ενώ στον υποθυρεοειδισμό είναι πιο σύνηθες να παρατηρείται αραίωση των φρυδιών.

  • Πρήζονται τα μάτια

Είναι πολύ χαρακτηριστικό στα άτομα με νόσο του Graves, μια μορφή υπερθυρεοειδισμού, τα μάτια να είναι πρησμένα και να μοιάζουν σαν να πετάγονται μέσα από τις κόγχες. Το σύμπτωμα αυτό οφείλεται στη συσσώρευση επιπλέον ιστού πίσω από τα μάτια.

Πηγή: www.onmed.gr

Ενδοκρινολόγος Γλυφάδα
5Μάι

Όταν ο θυρεοειδής δεν παράγει όλες τις ορμόνες που χρειάζεται ο οργανισμός αυτό λέγεται υπολειτουργία του θυρεοειδούς ή υποθυρεοειδισμός.

Εάν ο θυρεοειδής παρουσιάζει υποθυρεοειδισμό, το σώμα λειτουργεί πολύ πιο αργά και με πολύ λιγότερη ενέργεια. Η πιο συχνή αιτία υποθυρεοειδισμού είναι η αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα Hashimoto.

Οι γυναίκες που πάσχουν από υποθυρεοειδισμό δυσκολεύονται παραπάνω να χάσουν βάρος και ο λόγος είναι ότι οι ορμόνες που παράγει ο θυρεοειδής επηρεάζουν και τη λειτουργία του μεταβολισμού. Όταν οι ορμόνες είναι λιγότερες, ο μεταβολισμός επιβραδύνεται.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η απώλεια βάρους είναι αδύνατη.

Δείτε τι πρέπει να κάνετε για να χάσετε βάρος αν πάσχετε από υποθυρεοειδισμό:

Η σημασία της σωστής διάγνωσης

Εάν έχετε συμπτώματα υποθυρεοειδισμού, δηλαδή μόνιμη κόπωση, ανεξήγητη πρόσληψη βάρους, ευαισθησία στο κρύο, δυσκοιλιότητα και ξηροδερμία, επισκεφθείτε ενδοκρινολόγο. Αφού σας ζητήσει να κάνετε αιματολογικές εξετάσεις για να δει τα επίπεδα TSH (η θυρεοειδοτρόπος ορμόνη που παράγεται από την υπόφυση και είναι κυρίως υπεύθυνη για τον έλεγχο της σύνθεσης των θυρεοειδικών ορμονών T3 και Τ4), θα σας συστήσει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.

Σε έναν ιδανικό κόσμο, αυτό θα σήμαινε ότι τα κιλά που πήρατε λόγω υποθυρεοειδισμού θα χαθούν όταν αρχίσετε τη φαρμακευτική αγωγή. Δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει και για να χάσετε τα κιλά που θέλετε, πρέπει να καταβάλλετε προσπάθεια.

Ασκήσεις για την αύξηση της μυϊκής μάζας

Οι ερευνητές δεν είναι σίγουροι γιατί, αλλά οι θυρεοειδικές ορμόνες επηρεάζουν τον τρόπο λειτουργίας των μυών. Στις γυναίκες με υποθυρεοειδισμό, αυτό συνεπάγεται μη φυσιολογική λειτουργία των μυών, που σημαίνει ότι πρέπει να προσπαθήσουν πολύ για τη διατήρηση της μυϊκής μάζας, ακόμη και αν παίρνουν φάρμακα για τον θυρεοειδή. Αυτό συμβαίνει επειδή οι μυς καίνε περισσότερες θερμίδες από ότι λίπος, οπότε αυξάνει ο κίνδυνος πρόσληψης βάρους.

Οι ειδικοί συστήνουν 2-3 προπονήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης την εβδομάδα. Κάθε προπόνηση πρέπει να διαρκεί περίπου μία ώρα και να «δουλεύει» όλες τις μυϊκές ομάδες του σώματος.

Αεροβική άσκηση

Η αεροβική άσκηση είναι απαραίτητη για τη διατήρηση του βάρους, ειδικά αν έχετε πρόβλημα με τον θυρεοειδή. Στόχος πρέπει να είναι τα 30-60 λεπτά αεροβικής άσκησης πέντε φορές την εβδομάδα. Αυτή μπορεί να περιλαμβάνει ζωηρό περπάτημα ή τζόκινγκ.

Περισσότερη πρωτεΐνη

Εκτός από την κατάλληλη άσκηση, οι ειδικοί συστήνουν την αύξηση της πρόσληψης πρωτεϊνών, οι οποίες συμβάλλουν στην αύξηση της μυϊκής μάζας.

Οι γυναίκες με υποθυρεοειδισμό πρέπει ιδανικά να τρώνε 1,2 έως 1,5 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους. Αν για παράδειγμα ζυγίζετε 60 κιλά, θα πρέπει να τρώτε 70 έως 90 γραμμάρια πρωτεΐνης την ημέρα.

Πηγή: womenshealthmag.com