Ο διαβήτης είναι μια κοινή πάθηση που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα διαχειρίζεται τη γλυκόζη, η οποία αποτελεί βασική πηγή ενέργειας για τα κύτταρα. Όταν ένα άτομο πάσχει από διαβήτη, το σώμα του είτε δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη (μια ορμόνη που βοηθά τη γλυκόζη να εισέλθει στα κύτταρα) είτε δεν την αξιοποιεί αποτελεσματικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη συσσώρευση της γλυκόζης στο αίμα, κατάσταση η οποία οδηγεί στην εκδήλωση διαφόρων συμπτωμάτων. Τα αρχικά συμπτώματα του διαβήτη μπορεί να είναι ανεπαίσθητα και εύκολο να παραβλεφθούν, ωστόσο η έγκαιρη αναγνώρισή τους είναι σημαντική για την αποφυγή επιπλοκών.
Αρχικά συμπτώματα του διαβήτη
Πολυδιψία και Πολυουρία, δηλαδή διαρκές αίσθημα δίψας & συχνή ανάγκη για ούρηση
Ένα από τα αρχικά συμπτώματα του διαβήτη τύπου 1 είναι η συνεχής δίψα, ανεξάρτητα από το πόσο νερό καταναλώνει ο ασθενής. Αυτό συμβαίνει επειδή τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα κάνουν το σώμα να χάνει περισσότερα υγρά από το φυσιολογικό. Όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι υψηλά, τα νεφρά εργάζονται σκληρότερα για να απομακρύνουν τη γλυκόζη μέσω των ούρων. Αυτό προκαλεί απώλεια υγρών, γεγονός που εντείνει το αίσθημα δίψας. Το να πίνει κανείς περισσότερο νερό μπορεί να βοηθήσει προσωρινά, αλλά ο κύκλος αυτός θα συνεχιστεί εκτός εάν τεθούν υπό έλεγχο τα επίπεδα του σακχάρου.
Με την επιπλέον απώλεια υγρών που προσπαθούν να αποβάλουν τα νεφρά, είναι συχνό φαινόμενο η πολυουρία, δηλαδή η τακτική ούρηση μέσα σε ένα 24ωρο με μεγάλες ποσότητες ούρων ανά φορά. Αυτό το σύμπτωμα είναι ιδιαίτερα αισθητό κατά τη διάρκεια της νύχτας, με αποτέλεσμα η ανάγκη για ούρηση να διαταράσσει τον ύπνο. Η πολυουρία συγκαταλέγεται στα αρχικά συμπτώματα του διαβήτη καθώς αποτελεί πρώιμη ένδειξη ότι το σώμα δυσκολεύεται να διαχειριστεί τα επίπεδα σακχάρου. Με την πάροδο του χρόνου, η απώλεια υγρών μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση, που με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει αίσθημα αδυναμίας.
Ανεξήγητη απώλεια βάρους ως ένα από τα αρχικά συμπτώματα του διαβήτη
Αυτή η απώλεια βάρους γίνεται ανησυχητική και συχνά κινητοποιεί τα άτομα για τη διερεύνηση της πάθησης στον διαβήτη τύπου 1, ενώ πιο ήπια απώλεια βάρους συμβαίνει στον τύπο 2, σε πιο προχωρημένα στάδια. Όταν το σώμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει σωστά τη γλυκόζη για ενέργεια, αρχίζει να διασπά λίπη και μυς. Αυτό οδηγεί σε γρήγορη απώλεια βάρους, ακόμα κι αν τα άτομα καταναλώνουν φυσιολογικές ποσότητες φαγητού ή ακόμα και περισσότερες από το συνηθισμένο.
Αίσθημα πείνας ακόμα και μετά το φαγητό (Πολυφαγία)
Ίσως ακούγεται παράξενο, αλλά τα άτομα με διαβήτη συχνά αισθάνονται συνεχώς πεινασμένα, ακόμα και μετά τα γεύματα. Αυτό συμβαίνει επειδή τα κύτταρα δεν λαμβάνουν την ενέργεια που χρειάζονται από τη γλυκόζη, η οποία παραμένει παγιδευμένη στο αίμα αντί να εισέρχεται στα κύτταρα. Ως αποτέλεσμα, το σώμα νομίζει ότι λιμοκτονεί και δίνει σήματα ότι χρειάζεται περισσότερη τροφή.
Κόπωση ή έλλειψη ενέργειας
Η κόπωση είναι ένα από τα πιο κοινά και ενοχλητικά αρχικά συμπτώματα του διαβήτη. Προκαλείται από την αδυναμία του σώματος να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά τη γλυκόζη για ενέργεια. Η αφυδάτωση από τη συχνή ούρηση και η επιπλέον προσπάθεια που καταβάλλει το σώμα για να διατηρήσει τα επίπεδα του σακχάρου μπορεί επίσης να κάνει τους ασθενείς να αισθάνονται εξαντλημένοι. Αυτό το είδος κόπωσης δεν υποχωρεί με την ξεκούραση και μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την καθημερινότητα των ασθενών, θέτοντας εμπόδια τόσο στη συγκέντρωση όσο και γενικά στην εκτέλεση διαφόρων δραστηριοτήτων.
Θολή όραση
Η θολή όραση μπορεί να είναι ένα πρώιμο σύμπτωμα του διαβήτη, ακόμα και πριν προκαλέσει μόνιμη βλάβη στα μάτια. Όταν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα είναι υψηλά, μπορεί να προκαλέσουν διόγκωση των φακών στα μάτια. Αυτό επηρεάζει την ικανότητα εστίασης, κάνοντας τα αντικείμενα να φαίνονται θολά. Αν και αυτό το πρόβλημα μπορεί να βελτιωθεί μόλις τεθούν υπό έλεγχο τα επίπεδα του σακχάρου, είναι ένα σημάδι ότι το σώμα αντιμετωπίζει δυσκολία στη διαχείριση της γλυκόζης.
Πληγές που αργούν να επουλωθούν
Εάν μικρές πληγές, εκδορές ή μώλωπες χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να επουλωθούν από το κανονικό, αυτό μπορεί να οφείλεται στο υψηλό σάκχαρο που έχει συσσωρευτεί στο αίμα. Ο διαβήτης μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του σώματος να επουλώνεται, επιβραδύνοντας τη ροή του αίματος και αποδυναμώνοντας το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό συμβαίνει επειδή τα υψηλά επίπεδα ζάχαρης βλάπτουν τα αιμοφόρα αγγεία, δυσκολεύοντας την παροχή οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών στις τραυματισμένες περιοχές.
Συχνές λοιμώξεις
Το υψηλό σάκχαρο δημιουργεί ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την ανάπτυξη μικροβίων και μυκήτων, καθιστώντας τους ασθενείς πιο επιρρεπείς σε λοιμώξεις. Οι γυναίκες, για παράδειγμα, μπορεί να παρατηρήσουν επαναλαμβανόμενες μυκητιάσεις ή ουρολοιμώξεις. Οι δερματικές λοιμώξεις είναι επίσης συχνές.
Μυρμήγκιασμα ή μούδιασμα στα χέρια και τα πόδια ως ένα από τα αρχικά συμπτώματα του διαβήτη
Ένα λιγότερο προφανές αλλά σημαντικό σύμπτωμα του διαβήτη είναι το μυρμήγκιασμα ή το μούδιασμα στα χέρια και τα πόδια. Αυτό μπορεί να είναι ένα σημάδι νευρικής βλάβης που προκαλείται από παρατεταμένα υψηλά επίπεδα σακχάρου. Αν αυτό δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρά προβλήματα με τη νεύρωση, κυρίως προβλήματα αισθητικότητας και βλάβες του νευρικού συστήματος.
Σκούρες κηλίδες στο δέρμα (μελανίζουσα ακάνθωση) ως ένα από τα αρχικά συμπτώματα του διαβήτη
Ορισμένα άτομα με πρώιμο διαβήτη μπορεί να παρατηρήσουν σκούρες κηλίδες δέρματος με βελούδινη υφή σε περιοχές όπως ο λαιμός, οι μασχάλες ή η βουβωνική χώρα. Αυτές οι κηλίδες που συχνά παρουσιάζουν κνησμό ή έχουν έντονη οσμή είναι συχνά ένα σημάδι αντίστασης στην ινσουλίνη, που σημαίνει ότι το σώμα δεν χρησιμοποιεί αποτελεσματικά την ινσουλίνη. Η διαταραχή αυτή υπερχρωμάτωσης του δέρματος είναι πιο συνηθισμένη σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 ή προδιαβήτη και, άρα, αποτελεί ένα ορατό σημάδι ότι τα επίπεδα σακχάρου μπορεί να είναι πολύ υψηλά.
Γιατί είναι σημαντική η έγκαιρη ανεύρεση του διαβήτη;
Τα συμπτώματα του διαβήτη μπορεί να εμφανιστούν αργά και να μην φαίνονται σοβαρά στην αρχή. Ωστόσο, η αγνόησή τους μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρότερες επιπλοκές με την πάροδο του χρόνου, όπως καρδιακές παθήσεις, προβλήματα στα νεφρά, απώλεια όρασης και βλάβες στα νεύρα. Εάν έχετε παρατηρήσει κάποια από αυτά τα αρχικά συμπτώματα, τόσο στον διαβήτη τύπου 1 όσο και στον τύπο 2, είναι σημαντικό να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα που προκαλεί η νόσος και να αποφευχθούν τυχόν επιπλοκές.
Μια απλή εξέταση αίματος μπορεί να καθορίσει εάν τα επίπεδα σακχάρου σας είναι υψηλά και να σας βοηθήσει να λάβετε την κατάλληλη θεραπεία. Αναγνωρίζοντας τον διαβήτη νωρίς, μπορείτε να κάνετε αλλαγές στον τρόπο ζωής σας, να ξεκινήσετε φαρμακευτική αγωγή εάν είναι απαραίτητο και να αποτρέψετε πολλές από τις επιπλοκές που καραδοκούν αν δε ρυθμιστεί το σάκχαρο στο αίμα. Η Ενδοκρινολόγος στη Γλυφάδα και την Ανάβυσσο, Δρ. Αργυρώ Δάρα, μπορεί να σας βοηθήσει να θέσετε υπό έλεγχο τόσο το διαβήτη όσο και τα συμπτώματα που αυτός προκαλεί.