Ο καρκίνος του θυρεοειδούς αποτελεί μια μορφή κακοήθειας που εκδηλώνεται λόγω του ανεξέλεγκτου πολλαπλασιασμού των κυττάρων του θυρεοειδούς αδένα. Ο θυρεοειδής αδένας συνιστά ένα μικρό όργανο σε σχήμα πεταλούδας που βρίσκεται στη βάση του λαιμού, ο οποίος διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού μέσω της έκκρισης θυρεοειδικών ορμονών, της θυροξίνης (Τ4) και της τριιωδοθυρονίνης (Τ3). Αυτές οι ορμόνες επηρεάζουν διάφορες σωματικές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παλμών, της θερμοκρασίας του σώματος και της παραγωγής ενέργειας. Ο αδένας αποτελείται από θυλακιώδη κύτταρα, τα οποία παράγουν Τ3 και Τ4, και παραθυλακιώδη κύτταρα (κύτταρα C), τα οποία παράγουν καλσιτονίνη, μια ορμόνη που εμπλέκεται στην ομοιόσταση του ασβεστίου. Παρά το γεγονός ότι ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι σχετικά σπάνιος σε σύγκριση με άλλες μορφές καρκίνου, η συχνότητά του αυξάνεται σε παγκόσμια κλίμακα. Αυτή η αύξηση μπορεί να αποδοθεί κατά βάση στην συχνότερη διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων στην περιοχή του λαιμού για την αξιολόγηση κάποιας άλλης πάθησης. Ο καρκίνος του θυρεοειδούς και τα συμπτώματα που προκαλεί χρήζουν άμεσης αξιολόγησης και στοχευμένης θεραπείας, προκειμένου να διασφαλιστεί η υγεία του ασθενούς.
Τύποι καρκίνου του θυρεοειδούς
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς μπορεί να ταξινομηθεί σε διάφορους τύπους με βάση το κύτταρο προέλευσης και τα ιστολογικά χαρακτηριστικά:
- Θηλώδης καρκίνος του θυρεοειδούς.
- Θυλακιώδης καρκίνος του θυρεοειδούς.
- Μυελοειδής καρκίνος του θυρεοειδούς.
- Αναπλαστικός / αδιαφοροποίητος καρκίνος θυρεοειδούς.
- Καρκίνος θυρεοειδούς εκ των κυττάρων Hürthle.
- Λέμφωμα ή σάρκωμα θυρεοειδούς.
Καρκίνος του θυρεοειδούς και συμπτώματα πρώιμου σταδίου
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς σε πρώιμο στάδιο εμφανίζεται συχνά με ελάχιστα ή μηδαμινά συμπτώματα, γεγονός που καθιστά δύσκολη την έγκαιρη ανίχνευσή του. Ωστόσο, ορισμένες πρώιμες ενδείξεις μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ανάπτυξη ενός ανώδυνου οζιδίου στο λαιμό. Αυτός ο όζος συνήθως εντοπίζεται τυχαία κατά τη διάρκεια μιας φυσικής εξέτασης ή απεικονιστικών εξετάσεων.
- Βραχνάδα ή αλλαγές στη φωνή, καθώς το λαρυγγικό νεύρο, το οποίο ελέγχει τις φωνητικές χορδές, βρίσκεται κοντά στον θυρεοειδή αδένα. Ένας όγκος που πιέζει αυτό το νεύρο μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στη φωνή ή βραχνάδα.
- Δυσφαγία ή δυσκολία στην κατάποση, σε περίπτωση που ο όγκος ασκεί πίεση στον οισοφάγο.
- Διόγκωση των λεμφαδένων, σε περίπτωση μεταστατικής νόσου στους επιχώριους λεμφαδένες
Καρκίνος του θυρεοειδούς και συμπτώματα σε προχωρημένο στάδιο
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς προκαλεί πιο έντονα συμπτώματα σε προχωρημένο στάδιο, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πόνο στον αυχένα: Επίμονος πόνος στον αυχένα, που μερικές φορές ακτινοβολεί στα αυτιά.
- Δύσπνοια, καθώς ένας μεγάλος όγκος μπορεί να ασκήσει πίεση στην τραχεία.
- Επίμονος βήχας που δεν σχετίζεται με κρυολόγημα ή άλλη λοίμωξη του αναπνευστικού.
- Απώλεια βάρους και κόπωση: Αυτά μπορεί να είναι σημάδια ότι ο καρκίνος έχει πραγματοποιήσει μετάσταση σε άλλα όργανα.
Διάγνωση
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς και τα συμπτώματα που προκαλεί διαγιγνώσκονται προοδευτικά, με ένα συνδυασμό εξετάσεων. Αρχικά, κατά την κλινική εξέταση διενεργείται ψηλάφηση του λαιμού για έλεγχο ύπαρξης όζων ή διόγκωσης λεμφαδένων. Ακολουθεί το υπερηχογράφημα στην περιοχή του λαιμού, όπου τυχόν απεικονίζεται κάποιος όγκος. Σειρά έχει η βιοψία με λεπτή βελόνα (FNA), η οποία επιβεβαιώνει την ύπαρξη καρκινικών κυττάρων. Οι αιματολογικές εξετάσεις για τη μέτρηση των επιπέδων της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH), της Τ3, της καλσιτονίνης και της θυρεοσφυρίχτης, μπορούν επίσης να παρέχουν πρόσθετες πληροφορίες. Τέλος, η αξονική ή η μαγνητική τομογραφία και το PET-CT εφαρμόζονται για τον προσδιορισμό της έκτασης της νόσου και την ανίχνευση τυχόν μεταστάσεων.
Επιλογές θεραπείας
Η θεραπεία του καρκίνου του θυρεοειδούς εξαρτάται από τον τύπο, το στάδιο και την επιθετικότητα του όγκου, καθώς και από τη γενική υγεία του ασθενούς. Η χειρουργική επέμβαση για τη μερική ή ολική αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα αποτελεί άκρως αποτελεσματικό θεραπευτικό μέσο. Μετά τη χειρουργική επέμβαση, ακολουθεί θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο, το οποίο καταστρέφει επιλεκτικά τυχόν υπολειπόμενο θυρεοειδή ιστό και μικροσκοπικά καρκινικά κύτταρα στην περίπτωση του θηλώδους καρκινώματος. Αυτή η θεραπεία είναι αποτελεσματική λόγω της μοναδικής ικανότητας του θυρεοειδούς αδένα να απορροφά το ιώδιο. Επίσης, έπειτα από την αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα, οι ασθενείς χρειάζονται ισόβια θεραπεία υποκατάστασης θυρεοειδικών ορμονών για τη διατήρηση του φυσιολογικού μεταβολισμού και την καταστολή των επιπέδων της TSH, η οποία μπορεί να διεγείρει την ανάπτυξη του καρκίνου. Η ακτινοθεραπεία επίσης μπορεί να εφαρμοστεί σε ασθενείς με μη χειρουργήσιμους όγκους, η οποία συρρικνώνει ή εξαλείφει τον όγκο.
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς, αν και σχετικά σπάνιος, αποτελεί ιδιαίτερη πρόκληση λόγω των διαφορετικών ιστολογικών τύπων και της ποικίλης πρόγνωσής του. Η έγκαιρη ανίχνευση μέσω της ενδελεχούς αξιολόγησης των συμπτωμάτων και η εφαρμογή στοχευμένων θεραπευτικών σχεδίων είναι το κλειδί για τη βελτίωση της πρόγνωσης. Εάν ο καρκίνος του θυρεοειδούς και τα συμπτώματα που προκαλεί ανευρεθούν σε πρώιμο στάδιο, διευκολύνεται η έγκαιρη κι αποτελεσματική καταπολέμηση του όγκου. Η Ενδοκρινολόγος στη Γλυφάδα και την Ανάβυσσο, Δρ. Αργυρώ Δάρα, συστήνει όλο τον απαραίτητο διαγνωστικό έλεγχο για την συγκεκριμένη μορφή κακοήθειας και διαμορφώνει ένα στοχευμένο θεραπευτικό σχέδιο για την αντιμετώπισή της.