Ο σακχαρώδης διαβήτης, ο οποίος συνήθως αναφέρεται ως διαβήτης, είναι μια σύνθετη ομάδα μεταβολικών διαταραχών που χαρακτηρίζονται από υπεργλυκαιμία και προκύπτουν από προβλήματα στην έκκριση ινσουλίνης, στη δράση της ινσουλίνης ή και στα δύο. Ο επιπολασμός της νόσου αυξάνεται σταθερά, λόγω παραγόντων όπως η καθιστική ζωή, η ανθυγιεινή διατροφή και η γενετική προδιάθεση. Η αποτελεσματική διαχείριση του διαβήτη είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη επιπλοκών που μπορεί να επηρεάσουν πολλαπλά συστήματα οργάνων.
Τύποι σακχαρώδους διαβήτη
Ένας από τους πιο γνωστούς τύπους σακχαρώδους διαβήτη είναι ο διαβήτης τύπου 1, επίσης γνωστός ως ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης ή διαβήτης νεανικής έναρξης. Ο συγκεκριμένος τύπος διαβήτη συνιστά μια αυτοάνοση ενδοκρινοπάθεια που χαρακτηρίζεται από την καταστροφή των β-κυττάρων που παράγουν ινσουλίνη στο πάγκρεας. Σε αυτή την περίπτωση, ο οργανισμός αντιλαμβάνεται ως ξένα τα β-κύτταρα του παγκρέατος που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή ινσουλίνης και ωθεί το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί σε αυτά, με σκοπό την καταστροφή τους. Η πάθηση αυτή οδηγεί σε απόλυτη ανεπάρκεια ινσουλίνης, που απαιτεί δια βίου θεραπεία υποκατάστασης ινσουλίνης. Εκδηλώνεται συνήθως στην παιδική ηλικία ή στην πρώιμη ενήλικη ζωή και αποτελεί περίπου το 5-10% όλων των περιπτώσεων διαβήτη.
Ο διαβήτης τύπου 2, ο οποίος αποτελεί τον πιο συχνό σε εμφάνιση τύπο, χαρακτηρίζεται από αντίσταση στην ινσουλίνη και σχετική ανεπάρκεια ινσουλίνης. Οι γενετικοί παράγοντες, η παχυσαρκία και ο καθιστικός τρόπος ζωής παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξή του. Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 ευθύνεται για την πλειοψηφία των περιπτώσεων διαβήτη παγκοσμίως και συχνά μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω τροποποιήσεων του τρόπου ζωής, χορήγησης φαρμακευτικής αγωγής είτε με αντιδιαβητικά δισκία είτε με ινσουλίνη.
Ένας άλλος αρκετά συχνός σε εμφάνιση τύπος σακχαρώδους διαβήτη είναι ο διαβήτης κύησης. Ο διαβήτης κύησης εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όταν οι ορμονικές αλλαγές προκαλούν αντίσταση στην ινσουλίνη. Αν και συνήθως υποχωρεί μετά τον τοκετό, οι γυναίκες που έχουν αναπτύξει την πάθηση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2 αργότερα στη ζωή τους. Η διαχείριση περιλαμβάνει διατροφικές προσαρμογές, σωματική δραστηριότητα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, χορήγηση ινσουλίνης. Τέλος, άλλες μορφές διαβήτη περιλαμβάνουν τον μονογονιδιακό διαβήτη, που προκαλείται από συγκεκριμένες γονιδιακές μεταλλάξεις και τον δευτεροπαθή διαβήτη, ο οποίος προκύπτει από άλλες ιατρικές καταστάσεις ή φάρμακα. Αυτές οι μορφές είναι σχετικά σπάνιες, ωστόσο υπογραμμίζουν την ετερογένεια της αιτιολογίας του διαβήτη.
Σακχαρώδης διαβήτης: Συμπτώματα
Ως προς τον διαβήτη τύπου 1, αυτός εκδηλώνεται με ξαφνικά και έντονα συμπτώματα, που συχνά αναπτύσσονται γρήγορα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 συνήθως βιώνουν πολυδιψία, συχνουρία, ανεξήγητη απώλεια βάρους, πολυφαγία, κόπωση και θολή όραση. Αυτά τα συμπτώματα προκύπτουν από την αδυναμία του σώματος να παράγει ινσουλίνη, οδηγώντας σε συσσώρευση γλυκόζης στην κυκλοφορία του αίματος. Αντίθετα, τα συμπτώματα του διαβήτη τύπου 2 είναι όμοια με αυτά του τύπου 1, ωστόσο αναπτύσσονται σταδιακά, καθυστερώντας σε αρκετές περιπτώσεις τη διάγνωση. Πολλοί ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 μπορεί να μην εμφανίσουν αρχικά εμφανή συμπτώματα, υπογραμμίζοντας τη σημασία των τακτικών προληπτικών εξετάσεων, ειδικά για άτομα με παράγοντες κινδύνου όπως η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή και το οικογενειακό ιστορικό διαβήτη.
Σακχαρώδης διαβήτης: Επιπλοκές
Ο μη ρυθμιζόμενος σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες οξείες και χρόνιες επιπλοκές, επηρεάζοντας τα μάτια (διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια), τα νεφρά (διαβητική νεφροπάθεια), τα νεύρα (διαβητική νευροπάθεια) και το καρδιαγγειακό σύστημα (διαβητική καρδιαγγειακή νόσος). Άλλες επιπλοκές είναι επίσης τα διαβητικά έλκη του δέρματος με ακραία επιπλοκή το διαβητικό πόδι έως και τη γάγγραινα. Αυτές οι επιπλοκές συμβάλλουν σημαντικά στη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα που σχετίζεται με τον διαβήτη. Ως εκ τούτου, η έγκαιρη διάγνωση και η εφαρμογή ενός αποτελεσματικού θεραπευτικού σχεδίου είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση του κινδύνου επιπλοκών.
Θεραπεία σακχαρώδους διαβήτη
Η θεραπεία του διαβήτη στοχεύει στη διαχείριση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα και στην πρόληψη των επιπλοκών που σχετίζονται με τη νόσο. Η προσέγγιση ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο του διαβήτη. Για τον διαβήτη τύπου 1, η θεραπεία με ινσουλίνη είναι απαραίτητη καθώς το σώμα δεν μπορεί να παράγει ινσουλίνη. Αυτό μπορεί να χορηγηθεί μέσω ενέσεων ή αντλιών ινσουλίνης. Για τον διαβήτη τύπου 2, η θεραπεία ξεκινά συχνά με αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής, η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας και η διαχείριση βάρους. Από του στόματος φάρμακα ή ενέσιμα φάρμακα μπορεί να συνταγογραφηθούν για τη βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη και τη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης. Μάλιστα, άτομα που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2 μπορούν ακόμα και να “αντιστρέψουν” την πάθηση εάν ακολουθήσουν αυστηρή υγιεινοδιαιτητική αγωγή. Είναι σημαντικό η θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη να είναι απόλυτα εξατομικευμένη, σύμφωνα με παράγοντες όπως η ηλικία, το ιατρικό ιστορικό και οι ατομικές προτιμήσεις. Κάθε θεραπευτική προσέγγιση έχει ως πρωταρχικό στόχο την επίτευξη βέλτιστου γλυκαιμικού ελέγχου και τη βελτίωση της συνολικής ποιότητας ζωής. Η τακτική παρακολούθηση και οι προσαρμογές της θεραπείας είναι κρίσιμα συστατικά της επιτυχούς διαχείρισης του διαβήτη. Στο ενδοκρινολογικό κέντρο που διατηρεί η Διαβητολόγος – Ενδοκρινολόγος στη Γλυφάδα αλλά και την Ανάβυσσο Αργυρώ Δάρα, γίνεται έγκαιρος έλεγχος και διάγνωση κάθε τύπου διαβήτη και εφαρμόζονται με επιτυχία όλες οι νεότερες θεραπείες, σύμφωνα με τις διεθνής οδηγίες για την αντιμετώπιση του διαβήτη.
